Więzadła łączą kości, utrzymując je w stawach, i wzmacniają stawy, umożliwiając szeroki zakres ruchomości stawów w kolanach, kostkach, łokciach, ramionach i nadgarstkach. Są to silne pasma rozciągliwej tkanki łącznej, i choć jest to mocna tkanka, ma jednak ograniczoną wytrzymałość. Gdy więzadło zostaje nadmiernie rozciągnięte lub rozerwane, dochodzi do skręcenia stawu, popularnie zwanego zwichnięciem – przekroczenia normalnego zasięgu jego ruchomości. Lekarze ortopedzi rozróżniają trzy stopnie skręcenia stawu: pierwszy – niewielkie uszkodzenie włókien więzadła, drugi – częściowe zerwanie włókien oraz trzeci – całkowite rozerwanie więzadła. W każdym przypadku leczenie jest takie samo – unieruchomić i czekać. Nawet całkowicie rozerwane więzadło z czasem samoistnie się regeneruje. W większości przypadków skręcenia stawu można wyleczyć domowymi sposobami. Jeśli jednak zauważysz, że ból się nasila, obrzęk się powiększa, staw jest niestabilny lub znacznie osłabiony, wtedy konieczna jest wizyta u lekarza.
Oto kilka cennych wskazówek, jak pomóc bliskiemu ze skręconym stawem.
Odpoczynek. Nadwerężenie uszkodzonego więzadła może spowodować jego całkowite rozerwanie. Staw należy unieruchomić i nie poruszać nim przez kilka dni.
Lód. Zastosuj zimny okład, np. połóż woreczek z lodem zawinięty w ręcznik na 15-20 minut. Miejscowe oziębienie powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych, co zmniejsza obrzęk.
Bandaż elastyczny. Elastycznym bandażem lub innym materiałem owiń miejsce urazu, aby spowodować umiarkowany ucisk. Wskutek ucisku zostaje zahamowany przepływ krwi przez naczynia krwionośne i zmniejsza się obrzęk. Po upływie 36 godzin bandaż należny powinien być stosowany tylko doraźnie, gdy chory wstaje z łóżka, aby kończyna nie puchła przy chodzeniu.
Uniesienie kończyny. Gdy więzadła są rozerwane, a krew wydostaje się z uszkodzonych naczyń krwionośnych, dochodzi do powstania nie tylko obrzęku, ale także krwiaka. Uniesienie kończyny spowalnia przepływ krwi w miejscu urazy.
Unieruchamianie, ale nie nazbyt długie. Staw powinien pozostawać unieruchomiony przez kilka pierwszych dni. Później jednak więzadło lepiej się regeneruje, gdy staw pracuje normalnie. Dlatego po upływie kilku dni należy zacząć ostrożnie poruszać chorą kończyną.
Żywokost. Liście żywokostu lekarskiego są dobrym remedium na skręcony staw, w którym doszło do obrzęku i zasinienia.
Maść z arniką. Arnika zmniejsza obrzęk i krwiaki, uśmierza ból. Maść z arniką jest dostępna w aptece bez recepty.